Auteur: admin

Mijn oom Piet Meijboom (21-8-1918 / 28-07-1996) ging na de Zeevaartschool in Vlissingen varen. In 1936 bij de VNS als leerling stuurman op het m.s. Almkerk in de dienst op West Afrika , meestal reisjes van 4 maanden. Eind ´39 werd hij 4de stuurman op de nieuwe m.s. Klipfontein, weer voor een reis van 4 maanden. Echter toen in begin 1940 de oorlogsdreiging uitbrak, waar de gewone man helemaal geen idee van had, kreeg zijn moeder een brief van hem; “ de directie had de reizen naar Europese wateren afgelast en het schip zou naar de VS gaan voor commerciële activiteiten”. 

Dit is het elfde deel van de serie waarin Zeeuwse ooggetuigen verhalen over hun leven tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vandaag vertelt Co Filius (1928) uit Oost-Souburg: ,,Haal jij de niet ontplofte fosforbommen uit de grond, vroeg de baas van de tuinderij, anders dan trapt het paard er straks op. Dat deed ik, als jonge knul.”

Hij staat in de achtertuin van zijn woning in Oost-Souburg Baret stevig op het hoofd, onderscheidingen op de revers. Oud-stoottroeper van top tot teen: ,,Mijn vrouw zegt altijd dat je kunt zien van wie de vrouw is overleden. Aan de vouw in de broek, aan de staat van het jasje. Bij mij zit dat met Nel wel goed. Ik heb in mijn leven als bouwvakker 26 bazen gehad. En maar één vrouw.”

De bevrijding. Het is vroeg in de morgen 1 november 1944. We zijn in de kelder onder ons huis. Ongeveer 200 kanonnen nemen Vlissingen onder vuur. De lucht is vol van het gruwelijke gehuil en de daarop volgende ontploffingen van de granaten. We zijn bang, het is koud en vies in de kelder ,we kunnen niet zitten. Na enige tijd wordt het rustiger. Ons huis is niet getroffen, maar er is geen ruit meer heel. We woonden op de hoek van de Spuistraat en de Coosje Buskenstraat, de oprit naar de boulevard. Op de andere hoek  stond de bioscoop Alhambra. Tegenover ons huis stond garage Centrum en daarnaast de ULO scholen. Een deel van de garage stond in brand. Toen we in de Spuistraat rondkeken, zagen we ineens de bevrijders op ons afkomen.

De vader van mevrouw Rijsdijk was werkzaam bij het Loodswezen als kapitein op een van de schepen die de betonning en bebakening verzorgden op de Westerschelde. Het Loodswezen viel onder het Ministerie van Oorlog, zoals ‘Defensie’ tot 1959 heette, directie Marine. Toen de Tweede Wereldoorlog in mei 1940 uitbrak vochten de Fransen in Zeeland nog door tot 17 mei, na de capitulatie van Nederland op 10 mei. Toen moesten ook zij zich terugtrekken. Dat gebeurde via de haven van Vlissingen. De vader van mevrouw Rijsdijk kreeg (militair) bevel zoveel mogelijk Fransen in diverse keren over te zetten naar Breskens en na afloop zijn schip in Breskens te laten zinken. Intussen waren – in het kader van een afgekondigde evacuatie – zijn vrouw en kinderen (twee dochters en een zoon) op 11 of 12 mei als zoveel Vlissingers met in de haast meegenomen spulletjes vertrokken naar Koudekerke naar een oom en tante van vaderskant.

31 oktober 1944, de avond vóór de invasie van Walcheren, nog avondmaal. Doorgaans kwamen er in een kerkdienst zo’n 20 à 30 man. Deze dienst werd bijgewoond door zo’n 800 man. Vóór de strijd tegen de tirannie zochten zij even naar meer dan het “zijn”. In de herdenkingsdienst van 6 november 1994 in de Sint Jacobskerk van de invasie op 1 november  1944 werden de stola, de beker en de schaal, die toen zijn gebruikt, aan de kerk geschonken.

Zoon Flip Feij: “In moeders levensverhaal speelt de Tweede Wereldoorlog een allesbepalende rol. In de crisisjaren werd ze van haar lagere school in Meppel gerukt om met haar ouders, broers en zussen naar Vlissingen te verhuizen omdat vader bij scheepswerf De Schelde aan het werk kon. Hij was metaaldraaier van beroep maar bij de firma Huisman in Meppel kon hij niet meer uit de voeten. Eind oktober 1937 stapten ze met z’n zevenen op de trein naar Vlissingen, een soort Beloofde Land, zodat mijn opa z’n gezin bij zich had en op 1 november op de scheepswerf kon beginnen. Het verhaal gaat verder: in mei 1940 begint de oorlog, die mijn moeder dus grotendeels in Vlissingen zal meemaken. Er is een boek over te schrijven. Nu de novembermaand van 2019 dichterbij komt en menigeen het in Zeeland en ver daarbuiten heeft over de Slag om de Schelde in 1944, die als bijvangst de bevrijding van Walcheren bewerkstelligde, laat ik hier de desbetreffende pagina’s uit het boek van mijn moeder volgen. Ze heeft uit haar eigen geheugen geput, zoals dat vroeger ging. We vallen er middenin:”

Lees verder:

Geboren uit Nederlandse ouders, maar opgegroeid, in het Nazi-Rijk. Op 16-jarige leeftijd wilde hij terug naar Nederland en varen bij de koopvaardij. Toen de oorlog uitbrak, voer Jaap Bothe op zee. Hij was ooggetuige van het uitbranden en zinken van de Graf von Spee (Montevideo 1939). Op de thuisreis was hij getuige van de hel van Duinkerken. De vuurrode hemel en de drijvende lijken in zee.
Niets belette hem om zich in de Julianakazerne, in het Canadese Stratford, als oorlogsvrijwilliger te melden. Daar kreeg hij gedurende 6 weken zijn militaire basistraining. Toen was hij rijp voor Engeland. In de eerste helft van 1942 kwam hij in Wolverhampton, bij de Prinses Irene Brigade.

Lees verder:

De Westerschelde is één van de zwaarst en felst bevochten wateren van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. De verhalen van deze vijf loodsen hieronder getuigen hiervan.

Hein Koning: Terugkeer uit de hel                        
Hendrik Willemse: Vlucht naar Engeland
Bram van den Broeke: Een onbuigzame Loods
Niek Macare: 5 jaar gebroken gezin
Adri But: Loods in oorlogstijd

Terwijl de grijze dageraad zich verspreidde over de kust van Normandië op 6 juni 1944, onthulde de legioenen van geallieerde schepen om de D-Day invasie te beginnen, een 25-jarige Franse aristocraat-gedraaid-commando genaamd Graaf Guy de Montlaur kreeg te horen dat zijn team een van de allereerste zou zijn die het strand op zou spetteren. Hun missie was om een casino aan zee te nemen met een Duitse bolwerk. De jonge graaf, zijn groene baret trok laag over één oog, antwoordde zijn commandant dat het casino aanvallen een plezier zou zijn. Ik heb daar meerdere fortuinen verloren. Tegen het einde van de strijd stonden slechts 40 van de 177 Franse Kieffer Commando ‘ s die op het strand landden nog overeind. Commando Kieffer was de gangbare naam die werd gegeven aan het 1 ste Bataljon Marine Commando Fusiliers. Montlaur overleefde het en werd uiteindelijk een held van de Franse bevrijding. (Excerpt uit artikel NY Times, juni 2019). 

Lees verder: